Chi phí sản xuất là gì? Những yếu tố ảnh hưởng chi phí sản xuất

Bên cạnh doanh thu và lợi nhuận thì chi phí sản xuất cũng là yếu tố mà doanh nghiệp cần quan tâm, vì chi phí sản xuất là yếu tố quyết định đến giá thành sản phẩm. Trong khi đó giá thành sản phẩm là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Vậy chi phí sản xuất là gì? Những yếu tố nào sẽ ảnh hưởng đến chi phí sản xuất của doanh nghiệp? Bài viết này Haravan sẽ giúp bạn trả lời thắc mắc nhé!

1. Khái niệm, phân loại chi phí sản xuất.

1.1 Chi phí sản xuất là gì?

1.2 Phân loại chi phí sản xuất

Phân loại theo nội dung tính chất kinh tế của chi phí:

• Chi phí nhân công
• Chi phí nguyên vật liệu
• Chi phí khấu hao tài sản cố định
• Chi phí dịch vụ mua ngoài
• Chi phí khác bằng tiền

Phân loại chi phí sản xuất kinh doanh theo mục đích và công dụng của chi phí

• Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: là những chi phí về vật liệu phụ, nguyên vật liệu chính, nhiên liệu… tham gia trực tiếp vào sản xuất chế tạo sản phẩm hay thực hiện dịch vụ lao vụ.
• Chi phí nhân công trực tiếp: Gồm phụ cấp lương, tiền lương, trích BHXH, BHYT, KPCĐ…
• Chi phí sản xuất chung: Những chi phí phát sinh trong phân xưởng sản xuất trừ chi phí nhân công trực tiếp và chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.

Phân loại chi phí sản xuất

Phân loại theo mối quan hệ với khối lượng sản phẩm, công việc lao vụ sản xuất trong kỳ

Cách phân loại này giúp thuận lợi trong việc xác định điểm hòa vốn, kiểm tra chi phí, phân tích tình hình tiết kiệm chi phí sản xuất kinh doanh, bao gồm các loại như sau:

• Chi phí cố định là những chi phí không thay đổi tổng số so với lượng công việc hoàn thành trong phạm vi nhất định.
• Chi phí biến đổi là những chi phí thay đổi về tỷ lệ, tổng số so với khối lượng công việc hoàn thành.

Phân loại theo phương pháp tập hợp chi phí sản xuất và mối quan hệ giữa đối tượng chịu chi phí

Cách phân loại này giúp thuận lợi trong việc phân bổ chi phí hợp lý và xác định phương pháp tập hợp chi phí hợp lý, bao gồm:

• Chi phí gián tiếp là chi phí phát sinh liên quan đến nhiều đối tượng tập hợp chi phí đã xác định mà kế toán không thể tập hợp trực tiếp các chi phí này cho từng đối tượng đó
• Chi phí trực tiếp là chi phí có liên quan trực tiếp đến các đối tượng tập hợp chi phí đã xác định, tức là đối với các loại chi phí phát sinh liên quan đến đối tượng nào có thể xác định được trực tiếp cho đối tượng đó.

2. Ý nghĩa của chi phí sản xuất

• Chi phí sản xuất là thang đo giá trị đầu vào của doanh nghiệp, do đó nó mang ý nghĩa rất lớn đối với bất kỳ doanh nghiệp nào.
• Chi phí sản xuất ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm, tối ưu chi phí này để đưa ra giá bán sản phẩm tốt nhất, giúp bạn được nhiều sản phẩm, tối ưu hiệu quả kinh doanh.
• Nâng cao chất lượng sản phẩm nhưng hạn chế tăng chi phí sản xuất để giá thành không biến động nhiều, hoặc tăng giá bạn nhưng chi phí không tăng nhiều để thu được lợi nhuận cao hơn cũng là bài toán muôn thuở đối với các doanh nghiệp kinh doanh.

3. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm như thế nào?

4. 9 nhân tố ảnh hưởng đến chi phí sản xuất

• Chi phí tiền lương

Tiền lương bạn chi trả cho nhân viên không thể cố định 1 từ đầu đến cuối, bạn cần có chế độ tăng lương theo năng suất lao động để thúc đẩy tinh thần làm việc hiệu quả hơn. Bên đó khi doanh nghiệp phát triển, quy mô lao động cũng mở rộng hơn, từ đó chi phí tiền lương cũng tăng, ảnh hưởng đến chi phí sản xuất.

• Năng suất lao động

Năng suất lao động cũng là yếu tố ảnh hưởng đến chi phí sản xuất. Việc doanh nghiệp ngày càng sử dụng nhiều máy móc, công nghệ hiện đại giúp tăng năng suất lao động, chi phí sản xuất giảm vì sử dụng ít lao động thủ công hơn.

• Tỷ giá hối đoái

Tỷ giá hối đoái hay còn gọi là tỷ giá trao đổi ngoại tệ, là tỷ giá của một đồng tiền này có thể được quy đổi cho một đồng tiền khác, tỷ giá giữa 2 loại tiền tệ. Tỷ giá tăng sẽ có lợi cho nhập khẩu nguyên liệu khi đó chi phí sản xuất thấp hơn.

Nhân tố ảnh hưởng đến chi phí sản xuất

• Nguyên liệu thô

Nguyên liệu thô là nguyên liệu doanh nghiệp nhập về và dùng để sản xuất ra thành phẩm. Do đó, giá nguyên liệu thô tỷ lệ thuận với chi phí sản xuất, khi giá nguyên liệu tăng dẫn tới chi phí sản xuất tăng và giá thành sản phẩm cao hơn. Ngược lại khi giá nguyên liệu giảm thì chi phí sản xuất giảm, doanh nghiệp nhận được lợi nhuận cao hơn.

• Thuế

Trong trường hợp thuế đánh vào người lao động tăng thì chi phí sản xuất sẽ tăng vì doanh nghiệp khi sử dụng lao động sẽ chi trả thuế cho họ dựa trên mức thu nhập họ nhận được.

• Rào cản tài chính và thuế quan

Thủ tục giấy tờ và kê khai thuế quan phức tạp, mất nhiều thời gian sẽ đội chi phí sản xuất của doanh nghiệp lên cao.

• Chi phí vận chuyển

Chi phí vận chuyển nguyên vật liệu về kho, chi phí vận chuyển máy móc,… cũng được tính vào chi phí sản xuất, do đó khi quá trình vận chuyển xa đồng nghĩa chi phí vận chuyển cao và chi phí sản xuất cũng cao. Đặc biệt đối với một số sản phẩm đặc biệt, yêu cầu về cách bảo quản cao hơn cũng góp phần làm cho tổng chi phí sản xuất tăng cao.

> Xem thêm: 6 chiến thuật phí vận chuyển cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

• Lãi suất

Việc tăng lãi suất đầu tư sẽ khiến các doanh nghiệp vay vốn đầu tư gặp khó khăn và khiến mức chi phí sản xuất tăng.

• Máy móc và thiết bị

Chi phí đầu tư vào máy móc và thiết bị sản xuất cũng là một yếu tố quan trọng. Máy móc hiện đại và hiệu suất cao có thể giúp tăng năng suất và giảm chi phí sản xuất (kinh tế theo quy mô).
Tùy thuộc vào ngành công nghiệp và đặc điểm cụ thể của doanh nghiệp, mỗi yếu tố này có thể có ảnh hưởng khác nhau đến chi phí sản xuất cuối cùng. Việc hiểu và quản lý các yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả và thành công của quá trình sản xuất.

5. Kết luận