M&A (Merger and Acquisition) là quá trình hợp nhất và mua lại doanh nghiệp để tăng trưởng và mở rộng. Hình thức này mang đến cơ hội phát triển, sáp nhập nguồn lực và tiếp cận thị trường mới. Tuy nhiên, M&A cũng đối mặt với thách thức về quy định pháp lý, tài chính và tích hợp quản lý hiệu quả.
Tìm hiểu về M&A là gì ngày nay là cơ hội tiềm ẩn và đồng thời là thách thức đòi hỏi sự chuyên nghiệp và cẩn trọng.
1. M&A là gì?
Hình thức M&A không còn xa lạ trong giới kinh doanh
M&A (Merger and Acquisition) xuất hiện đã rất lâu trong lịch sử kinh doanh và có nguồn gốc từ thế kỷ 19. Tuy nhiên, hình thức hợp nhất và mua lại đã được thực hiện từ rất sớm qua các giao dịch mua bán, chuyển nhượng tài sản và doanh nghiệp giữa các cá nhân và tổ chức.
Trong thế kỷ 19, M&A được thực hiện phổ biến trong các ngành công nghiệp chủ yếu như cơ khí, than, thép và dầu mỏ. Trong thế kỷ 20, sự phát triển của tài chính và công nghệ đã làm cho M&A trở thành một phần quan trọng của chiến lược kinh doanh. Kể từ đó, M&A đã tiếp tục phát triển mạnh mẽ và trở thành một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng các doanh nghiệp lớn và đa quốc gia.
2. Phân loại các loại M&A phổ biến hiện nay
Hình thức M&A là một trong những thể thức kinh doanh phổ biến hiện nay
M&A hàng ngang (Horizontal M&A): Đây là loại M&A mà hai doanh nghiệp hoạt động trong cùng một ngành công nghiệp hoặc lĩnh vực kinh doanh. Mục tiêu của M&A hàng ngang là tăng cường cạnh tranh và mở rộng thị phần.
Ví dụ, khi hai công ty sản xuất điện thoại di động hợp nhất thành một, họ có thể tận dụng tài nguyên và công nghệ để cạnh tranh với các đối thủ lớn khác trong ngành công nghiệp di động.
M&A hàng dọc (Vertical M&A): Đây là loại M&A diễn ra khi hai doanh nghiệp hoạt động trong các giai đoạn sản xuất hoặc cung ứng khác nhau của chuỗi giá trị trong cùng một ngành. Mục tiêu của M&A hàng dọc là tăng tích hợp nguồn cung, kiểm soát chi phí và tối ưu hóa quy trình sản xuất.
Ví dụ, một công ty sản xuất ô tô có thể mua một công ty cung cấp linh kiện ô tô để tối ưu hóa quá trình sản xuất và giảm chi phí sản xuất.
M&A hỗn hợp (Conglomerate M&A): Loại M&A này diễn ra khi hai doanh nghiệp không có liên quan đến nhau về lĩnh vực hoạt động hoặc ngành công nghiệp. Mục tiêu của M&A hỗn hợp là đầu tư vào các ngành mới, đa dạng hóa dòng sản phẩm và mở rộng quy mô kinh doanh.
Ví dụ, một công ty sản xuất điện thoại di động có thể mua một công ty phát triển trò chơi điện tử để mở rộng hoạt động trong lĩnh vực giải trí và công nghệ thông tin.
3. Khi nào doanh nghiệp nên thực hiện chiến lược M&A
Doanh nghiệp nên thực hiện chiến lược M&A khi có những mong muốn và kế hoạch cụ thể, cùng với sẵn có nguồn lực để đáp ứng các mục tiêu đó. Dưới đây là một số điểm quan trọng khi doanh nghiệp xem xét thực hiện M&A:
Mở rộng thị trường và quy mô: Doanh nghiệp muốn mở rộng thị trường, tiếp cận khách hàng mới, mở rộng quy mô kinh doanh hoặc tăng thị phần của mình.
Khi xâm nhập một thị trường mới, doanh nghiệp thường
cân nhắc đến M&A
Tăng cường cạnh tranh: Doanh nghiệp có ý định tăng cường cạnh tranh bằng cách hợp nhất hoặc mua lại các đối thủ cạnh tranh, giảm độ cạnh tranh và nắm vững vị thế thị trường.
Đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ: Doanh nghiệp muốn đa dạng hóa danh mục sản phẩm và dịch vụ, giải quyết rủi ro từ việc tập trung quá mức vào một lĩnh vực.
Tăng cường khả năng nghiên cứu và phát triển: Doanh nghiệp quan tâm đến việc tiếp cận công nghệ mới, phát triển sản phẩm và dịch vụ sáng tạo.
Tiết kiệm thời gian và chi phí: Thay vì phát triển từ đầu, doanh nghiệp muốn tiết kiệm thời gian và chi phí bằng cách sở hữu ngay các nguồn tài nguyên, công nghệ, khách hàng và thị trường của công ty đã tồn tại.
Tăng cường năng lực sản xuất và cung ứng: Doanh nghiệp có ý định tăng cường tích hợp nguồn cung, kiểm soát chi phí sản xuất và tối ưu hóa quy trình sản xuất.
Mở rộng vào ngành mới hoặc địa điểm mới: Doanh nghiệp muốn mở rộng hoạt động vào ngành công nghiệp hoặc thị trường mới để tận dụng cơ hội phát triển.
Tìm kiếm cơ hội đầu tư và tăng trưởng nhanh chóng: Doanh nghiệp có nhu cầu tìm kiếm cơ hội đầu tư và tăng trưởng nhanh chóng mà không cần phải xây dựng từ đầu.
4. Cơ hội cho doanh nghiệp thực hiện M&A
Cơ hội cho doanh nghiệp thực hiện M&A là rất đa dạng và rộng lớn. Dưới đây là một số cơ hội quan trọng mà M&A có thể mang lại cho doanh nghiệp:
Mở rộng thị trường và tiếp cận khách hàng mới: M&A cho phép doanh nghiệp tiếp cận thị trường mới một cách nhanh chóng thông qua việc hợp nhất hoặc mua lại các công ty đã có mặt trên thị trường đó.
Tăng trưởng nhanh chóng và mở rộng quy mô: Thông qua M&A, doanh nghiệp có thể nhanh chóng mở rộng quy mô kinh doanh và tăng trưởng doanh số bán hàng, tạo ra hiệu quả kinh tế và thu hút đầu tư.
Đa dạng hóa danh mục sản phẩm và dịch vụ: M&A cho phép doanh nghiệp đa dạng hóa danh mục sản phẩm và dịch vụ, tạo ra sự linh hoạt và khả năng thích ứng với nhu cầu thị trường biến đổi.
Tiết kiệm thời gian và chi phí: Thay vì phát triển từ đầu, M&A giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí bằng cách sở hữu ngay các nguồn tài nguyên, khách hàng và thị trường của công ty đã tồn tại.
Tăng cường cạnh tranh và tăng thị phần: M&A có thể giúp doanh nghiệp nắm vững vị thế thị trường, giảm độ cạnh tranh và tăng khả năng cạnh tranh trong ngành.
Tiếp cận công nghệ và sáng tạo: Thông qua M&A, doanh nghiệp có thể tiếp cận công nghệ mới, phát triển sản phẩm và dịch vụ sáng tạo, nâng cao khả năng cạnh tranh và sáng tạo.
Tăng cường nguồn lực và khả năng tài chính: M&A giúp doanh nghiệp tăng cường nguồn lực và khả năng tài chính, từ đó đẩy mạnh quy mô hoạt động và đầu tư vào các dự án mới.
Điều chỉnh chiến lược kinh doanh: M&A cũng cung cấp cơ hội cho doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược kinh doanh, tập trung vào lĩnh vực hoạt động chính, tối ưu hóa cơ cấu tổ chức và quản lý.
5. Thách thức mà doanh nghiệp phải đối mặt khi thực hiện M&A
Những rủi ro trong M&A là không hề hiếm gặp
Thực hiện M&A là một quá trình phức tạp và đầy thách thức. Dưới đây là một số thách thức quan trọng mà doanh nghiệp phải đối mặt khi thực hiện M&A:
Rủi ro pháp lý và thỏa thuận: Quá trình thỏa thuận và thực hiện giao dịch M&A đòi hỏi tuân thủ nhiều quy định pháp lý và các điều kiện của các cơ quan quản lý. Việc không đáp ứng đầy đủ các yêu cầu pháp lý có thể gây trở ngại và rủi ro cho giao dịch.
Tính toán giá trị: Xác định giá trị thực của doanh nghiệp và cách tính toán giá trị cổ phần hoặc tài sản trong quá trình M&A là một thách thức, đặc biệt khi có sự khác biệt trong phạm vi địa lý và ngành công nghiệp.
Tích hợp hệ thống và quản lý: Sau khi hoàn thành giao dịch M&A, tích hợp hệ thống và quản lý của hai công ty có thể gặp khó khăn. Sự không thống nhất trong quy trình và văn hóa doanh nghiệp có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả hoạt động.
Rủi ro tài chính và tài sản: M&A có thể đồng nghĩa với sự chuyển nhượng rủi ro tài chính và tài sản từ công ty mua đến công ty bị mua. Việc đánh giá và quản lý rủi ro tài chính là cực kỳ quan trọng để đảm bảo sự ổn định và bền vững cho doanh nghiệp sau M&A.
Tương hỗ và hòa nhập văn hóa: Sự không tương hỗ giữa văn hóa, giá trị và phong cách làm việc của hai doanh nghiệp có thể tạo ra mâu thuẫn và khó khăn trong quá trình hòa nhập văn hóa sau M&A.
Phản ứng của cộng đồng và nhà đầu tư: M&A có thể gây ra phản ứng tích cực hoặc tiêu cực từ cộng đồng và nhà đầu tư, đặc biệt khi nó liên quan đến việc sa thải nhân viên, thay đổi chiến lược kinh doanh và quy mô hoạt động của doanh nghiệp.
Để đối mặt và vượt qua những thách thức này, doanh nghiệp cần có kế hoạch thực hiện M&A cẩn thận và chi tiết, đồng thời sử dụng các tư vấn chuyên nghiệp và nghiên cứu kỹ lưỡng để đảm bảo thành công và tối ưu hóa giá trị từ quá trình M&A
6. Một số thương vụ M&A nổi tiếng
Disney và Pixar (2006): Thương vụ này diễn ra vào năm 2006, khi The Walt Disney Company mua lại Pixar Animation Studios. Trước đó, hai công ty đã có mối quan hệ đối tác chiến lược trong việc sản xuất các bộ phim hoạt hình thành công như “Toy Story,” “Finding Nemo,” và “The Incredibles.” Disney đã mua lại Pixar với giá 7,4 tỷ USD bằng cổ phiếu Disney. Thương vụ này giúp Disney sở hữu toàn bộ tài sản sáng tạo của Pixar và mang đến một cơ hội tuyệt vời để mở rộng danh mục phim hoạt hình của họ.
Thương vụ tạo nên những dự án phim bạc tỷ của Disney và Pixar (2006)
Facebook và Instagram (2012): Vào năm 2012, Facebook thực hiện thương vụ mua lại Instagram, mạng xã hội chia sẻ hình ảnh phổ biến và nhanh chóng phát triển. Facebook đã mua Instagram với giá tổng cộng 1 tỷ USD, trong đó bao gồm tiền mặt và cổ phiếu Facebook. Thương vụ này giúp Facebook mở rộng sứ mệnh của mình trong lĩnh vực chia sẻ hình ảnh và cạnh tranh mạnh mẽ với các ứng dụng khác như Snapchat.
Hình ảnh của 02 ứng dụng không thể quen thuộc hơn của cộng đồng mạng
L Brands và Sycamore Partners (2020): Thương vụ này diễn ra vào năm 2020, khi L Brands, công ty mẹ của Victoria’s Secret và Bath & Body Works, đã bán 55% cổ phần của Victoria’s Secret cho Sycamore Partners. Thương vụ này trị giá khoảng 525 triệu USD. Việc bán cổ phần giúp L Brands tập trung vào việc phát triển thương hiệu Bath & Body Works và tái cơ cấu doanh nghiệp để tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh.
7. Kết luận
Đây là một chiến lược kinh doanh quan trọng trong việc tăng trưởng, mở rộng quy mô và tận dụng cơ hội thị trường. M&A giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường mới, đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ, tăng cường cạnh tranh và cải thiện hiệu quả kinh doanh. Tuy nhiên, hiểu M&A là gì cvaf quá trình M&A cũng đòi hỏi sự chuyên nghiệp, kiểm soát rủi ro và sự đồng thuận giữa các bên liên quan để đạt được thành công và tối ưu hóa giá trị từ giao dịch M&A.
—————–
Doanh nghiệp đang có định hướng kinh doanh đa kênh, kết nối với đa sàn thương mại điện tử thì giải pháp Dropbiz là sự lựa chọn hàng đầu hiện nay. Giải pháp Omnichannel – giải pháp bán hàng đa kênh, quản lý tập trung giúp tối ưu hiệu suất kinh doanh online trên Website, mạng xã hội (Facebook, Instagram, Zalo), sàn Thương mại điện tử (Shopee, Tiki, Lazada) cho đến chuỗi cửa hàng. Đăng ký dùng thử ngay!
>>> Xem thêm:
- Bộ thuật ngữ kinh doanh quan trọng bạn cần phải biết
- Tìm hiểu doanh thu thuần là gì? Công thức tính doanh thu thuần chuẩn
- Case Study là gì? Phương pháp phân tích Case Study trong marketing